CAR T hücresi tedavisi nasıl çalışır?
CAR T hücresi terapisi, bağışıklık sisteminde rol oynayan bir tür beyaz kan hücresi olan hastanın kendi T hücrelerinin alınmasını ve bunların kimerik bir antijen reseptörünü (CAR) eksprese edecek şekilde genetik olarak tasarlanmasını içerir. CAR, kanser hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir protein olan spesifik bir antijeni tanıyacak şekilde tasarlanmıştır. CAR T hücreleri hastaya geri verildiğinde, kanser hücrelerini tanıyıp onlara bağlanarak onların yok olmasına yol açabilirler.
CAR T hücresi tedavisiyle hangi kanser türleri tedavi edilir?
CAR T hücresi tedavisi şu anda ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli kan kanseri türlerini tedavi etmek için onaylanmıştır:
- Çocuklarda ve genç erişkinlerde akut lenfoblastik lösemi (ALL)
- Yetişkinlerde Hodgkin olmayan lenfoma
- Yetişkinlerde multipl miyelom
Katı tümörler de dahil olmak üzere diğer kanser türleri için CAR T hücresi tedavisini değerlendirmek üzere klinik çalışmalar da devam etmektedir.
CAR T hücresi tedavisinin potansiyel faydaları nelerdir?
CAR T hücresi tedavisi, belirli kanser türlerine sahip hastalar için önemli faydalar sağlayabilir. Bazı durumlarda uzun süreli iyileşmeye ve hatta iyileşmeye yol açabilir. CAR T hücresi tedavisinin kemoterapi veya radyasyon terapisi gibi diğer standart tedavilerin başarısız olduğu hastalarda etkili olduğu gösterilmiştir.
CAR T hücresi tedavisinin potansiyel riskleri nelerdir?
CAR T hücresi tedavisinin ciddi yan etkileri olabilir:
- Sitokin salınım sendromu (CRS):Bu, CAR T hücresi infüzyonundan sonra ortaya çıkabilen sistemik bir inflamatuar yanıttır. CRS semptomları ateş, titreme, bulantı, kusma, ishal ve nefes darlığını içerebilir.
- Nörotoksisite:Bu, beyni ve sinir sistemini etkileyebilecek bir durumdur. Nörotoksisite belirtileri kafa karışıklığı, nöbetler ve halüsinasyonları içerebilir.
- Graft-versus-host hastalığı (GVHD):Bu, infüze edilen CAR T hücreleri vücuttaki sağlıklı dokulara saldırdığında ortaya çıkabilen bir durumdur. GVHD belirtileri etkilenen organlara bağlı olarak değişebilir.
CAR T hücresi tedavisi için kim iyi bir adaydır?
CAR T hücre tedavisi herkes için uygun değildir. CAR T hücresi tedavisine uygunluk, kanser türü, hastanın genel sağlığı ve uygun CAR T hücrelerinin mevcudiyeti gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Doktorlar her hastayı CAR T hücresi tedavisi için iyi bir aday olup olmadıklarını belirlemek için dikkatle değerlendireceklerdir.
CAR T hücresi tedavisi sırasında ne olur?
CAR T hücresi tedavisi süreci tipik olarak aşağıdaki adımları içerir:
1. T hücrelerinin toplanması:T hücreleri, aferez adı verilen bir işlemle hastanın kanından toplanır.
2. Genetik mühendisliği:Toplanan T hücreleri, bir CAR'ı ifade etmek üzere laboratuvarda genetik olarak değiştirilir.
3. Genişletme:Genetiği değiştirilmiş T hücreleri laboratuvarda büyütülerek genişletilir ve sayıları artırılır.
4. İnfüzyon:Genişletilmiş CAR T hücreleri intravenöz (IV) bir hat aracılığıyla hastanın vücuduna geri verilir.
İnfüzyonun ardından hastalar yan etkiler ve tedaviye yanıtları açısından yakından izlenecektir.
CAR T hücresi tedavisinin karmaşık bir tedavi olduğunu ve bireysel deneyimlerin farklılık gösterebileceğini unutmamak önemlidir. CAR T hücresi tedavisini düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşmanız ve özel durumunuza göre potansiyel yararları ve riskleri tartmanız önemlidir.