Normal bir trombosit sayısı mikrolitre kan başına 150.000 ila 450.000 trombosit arasındadır. Çok düşük trombosit sayısı (trombositopeni) kanama riskinizi artırabilirken, çok yüksek trombosit sayısı (trombositoz) kan pıhtılaşması riskinizi artırabilir.
Trombositopeniye ne sebep olur?
Trombositopeninin birçok nedeni vardır:
* İdiyopatik trombositopenik purpura (ITP) Vücudun bağışıklık sisteminin trombositlere saldırıp yok ettiği bir otoimmün bozukluktur.
* İmmun trombositopeni (ITP) bağışıklık sisteminin yanlışlıkla trombositlere saldırıp yok ettiği bir durumdur. ITP akut veya kronik olabilir. Akut ITP genellikle aniden gelişir ve 6 aydan kısa sürer. Kronik ITP 6 aydan fazla sürer.
* İlaca bağlı trombositopeni Bir ilacın trombosit sayısının düşmesine neden olduğu bir durumdur. Kemoterapi ilaçları, antibiyotikler ve antiinflamatuar ilaçlar da dahil olmak üzere birçok farklı ilaç trombositopeniye neden olabilir.
* Dalak büyüklüğü genişlemiş bir dalaktır. Dalak, kanın filtrelenmesine ve trombositlerin depolanmasına yardımcı olan bir organdır. Dalak büyüdüğünde trombositleri hapsedebilir ve trombositopeniye yol açabilir.
* Karaciğer hastalığı trombositopeniye de neden olabilir. Karaciğer trombosit üretimine yardımcı olan bir organdır. Karaciğer hasar gördüğünde daha az trombosit üretebilir.
* Kanser trombositopeniye de neden olabilir. Lösemi ve lenfoma gibi bazı kanser türleri trombosit üretimini engelleyebilir.
Trombositoza ne sebep olur?
Trombositozun birçok nedeni vardır:
* Demir eksikliği anemisi vücutta yeterli demirin bulunmadığı bir durumdur. Demir, kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gereklidir. Vücut yeterli demire sahip olmadığında, kırmızı kan hücrelerinin eksikliğini telafi etmek amacıyla daha fazla trombosit üretebilir.
* Kronik inflamasyon trombositoza da neden olabilir. Enflamasyon, yaralanma veya enfeksiyona karşı doğal bir tepkidir. Enflamasyon kronik olduğunda daha fazla trombosit üretimine yol açabilir.
* Kanser trombositoza da neden olabilir. Lösemi ve lenfoma gibi bazı kanser türleri kemik iliğinin daha fazla trombosit üretmesine neden olabilir.
Trombositopeninin belirtileri nelerdir?
Trombositopeni belirtileri durumun ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Hafif trombositopeni herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Ancak şiddetli trombositopeni aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:
* Kolay morarma
* Diş eti kanaması
* Burun kanaması
* Ağır adet kanaması
* İdrarda veya dışkıda kan
* Baş ağrısı
* Karışıklık
* Bilinç kaybı
Trombositozun belirtileri nelerdir?
Trombositoz belirtileri de durumun ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Hafif trombositoz herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Ancak şiddetli trombositoz aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:
* Baş ağrısı
* Görme değişiklikleri
* Baş dönmesi
* Zayıflık
* Yorgunluk
* Bulantı
* Kusma
* İshal
* Karın ağrısı
* Göğüs ağrısı
* Nefes darlığı
Trombositopeni nasıl teşhis edilir?
Trombositopeni tanısı kan testiyle konur. Bir kan testi kanınızdaki trombosit sayısını ölçebilir.
Trombositoz nasıl teşhis edilir?
Trombositoz tanısı ayrıca kan testiyle konur. Bir kan testi kanınızdaki trombosit sayısını ölçebilir.
Trombositopeni nasıl tedavi edilir?
Trombositopeni tedavisi durumun nedenine bağlıdır. Bazı durumlarda hiçbir tedaviye gerek yoktur. Diğer durumlarda tedavi ilaçları, kan naklini veya ameliyatı içerebilir.
Trombositoz nasıl tedavi edilir?
Trombositoz tedavisi aynı zamanda durumun nedenine de bağlıdır. Bazı durumlarda hiçbir tedaviye gerek yoktur. Diğer durumlarda tedavi ilaçları, kan sulandırıcıları veya ameliyatı içerebilir.
Trombositopeninin prognozu nedir?
Trombositopeninin prognozu durumun nedenine bağlıdır. Çoğu durumda trombositopeni başarıyla tedavi edilebilecek geçici bir durumdur. Ancak bazı durumlarda trombositopeni hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilecek ciddi bir durum olabilir.
Trombositozun prognozu nedir?
Trombositozun prognozu aynı zamanda durumun nedenine de bağlıdır. Çoğu durumda trombositoz başarıyla tedavi edilebilen geçici bir durumdur. Ancak bazı durumlarda trombositoz hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilecek ciddi bir durum olabilir.
Trombositopeniyi nasıl önleyebilirim?
Trombositopeniyi önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak bu durumu geliştirme riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır:
* ITP'ye karşı aşı olun. ITP aşısı, henüz ITP geçirmemiş 2 ila 18 yaş arasındaki çocuklara önerilir.
* Trombositopeniye neden olabilecek ilaçlardan kaçının. Trombositopeni riskinizi artırabilecek, aldığınız ilaçlar hakkında doktorunuzla konuşun.
* Ağır adet kanaması durumunda tıbbi yardım alın. Ağır adet kanaması demir eksikliği anemisine yol açabilir ve bu da trombositopeni riskinizi artırabilir.
* Düzenli kontrollerden geçin. Doktorunuz trombosit sayınızı kontrol edebilir ve trombositopeniye neden olabilecek durumları tarayabilir.
Trombositozu nasıl önleyebilirim?
Trombositozu önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak bu durumu geliştirme riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır:
* Düzenli kontrollerden geçin. Doktorunuz trombosit sayınızı kontrol edebilir ve trombositoza neden olabilecek durumları tarayabilir.
* Sağlıklı bir diyet yapın. Meyveler, sebzeler ve tam tahıllar açısından zengin bir diyet yemek, inflamasyonu azaltmaya ve trombositoz gelişme riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.
* Düzenli egzersiz yapın. Egzersiz kan akışını iyileştirmeye ve inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir, bu da trombositoz gelişme riskinizi azaltabilir.
* Sigarayı bırakın. Sigara içmek kan damarlarına zarar verebilir ve trombositoz gelişme riskinizi artırabilir.
* Kilonuzu yönetin. Obezite trombositoz gelişme riskinizi artırabilir.