- Besleme :Hayvanlar plastik artıkları yiyecek sanarak veya kazara tüketerek yutabilirler. Bu, gastrointestinal tıkanma, iç yaralanma, besin emiliminin bozulması ve açlık gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Bazı plastikler ayrıca hayvanın vücudunda birikerek organlarına ve dokularına zarar verebilecek toksik kimyasalları da sızdırabilir.
- Dolaşıklık :Balinalar, yunuslar, foklar, deniz kaplumbağaları ve kuşlar da dahil olmak üzere pek çok deniz hayvanı, balık ağları, oltalar ve ambalaj malzemeleri gibi plastik atıklara dolanabilir. Dolaşma hareketlerini kısıtlayabilir, yaralanmaya veya enfeksiyona neden olabilir, yiyecek ve eşlere erişimi sınırlayabilir ve sonuçta ölüme yol açabilir.
- Habitat tahribatı :Plastik okyanuslarda, nehirlerde, göllerde ve diğer su habitatlarında birikerek geniş çöp yığınları oluşturur. Bu plastik kalıntılar mercan resiflerini, deniz çayırı yataklarını ve diğer önemli deniz yaşam alanlarını boğarak çok sayıda türün hayatta kalmasını etkileyebilir. Ayrıca mikroplastikler deniz organizmaları tarafından yutulabiliyor ve besin zinciri boyunca taşınabiliyor.
- Mikroplastikler :Mikroplastikler, daha büyük plastik parçaların parçalanması sonucu ortaya çıkan veya kozmetik, temizlik ürünleri ve sentetik tekstiller gibi çeşitli ürünler için üretilen küçük plastik parçacıklardır. Bu küçük parçacıklar suda yaşayan organizmalar tarafından kolaylıkla yutulabilir ve çeşitli deniz türlerinde de bulunur. Mikroplastikler sudaki kirletici maddeleri emebilir ve yoğunlaştırabilir, bu da onları yutan organizmalara potansiyel olarak zarar verebilir.
- Kimyasal liç :Birçok plastik, çevreye sızabilecek ve yaban hayatına zarar verebilecek toksik kimyasallar içerir. Bu kimyasallar endokrin sistemlerini bozabilir, üremeyi bozabilir ve hayvanların sinir sistemine zarar verebilir. Ftalatlar ve bisfenol A gibi bazı plastik katkı maddeleri hayvanlarda gelişimsel anormallikler, üreme sorunları ve kanserle ilişkilendirilmiştir.
Plastik altıncı kitlesel yok oluşa nasıl katkıda bulunuyor?
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi, şu anda nesli tükenme riskiyle karşı karşıya olan yaklaşık 28.000 türü listeliyor. Plastik kirliliği de dahil olmak üzere insan faaliyetleri, bu biyolojik çeşitlilik krizinin önemli etkenleridir.
- Doğrudan etki: Plastik kirliliği, yutma, dolaşma, habitat tahribatı ve kimyasal sızıntı yoluyla yaban hayatı popülasyonlarını doğrudan etkiliyor. Örneğin:
- Her yıl 1 milyondan fazla deniz hayvanı plastik atıklara dolanma nedeniyle ölüyor.
- Deniz kuşlarının %90'ının midesinde plastik bulunur.
- Deniz biyoçeşitliliği için temel ekosistemler olan mercan resifleri, plastik kirliliğinin tehdidi altındadır; bazı resiflerin 11 milyardan fazla plastik parça içerdiği tahmin edilmektedir.
- Dolaylı etki: Plastik kirliliği aynı zamanda ekosistemleri bozarak ve besin ağlarını değiştirerek yaban hayatını dolaylı olarak da etkiliyor. Örneğin:
- Plastik kirliliği, deniz organizmalarının gıdalarının bulunabilirliğini ve kalitesini değiştirerek büyümelerini, üremelerini ve hayatta kalmalarını etkileyebilir.
- Mikroplastikler besin zincirinde birikerek insanlar da dahil olmak üzere en büyük yırtıcı hayvanların sağlığını ve üreme başarısını potansiyel olarak etkileyebilir.
Yaban hayatı popülasyonları üzerindeki bu etkiler, biyolojik çeşitliliğin genel olarak azalmasına ve dünya çapında ekosistemlerin istikrarını ve sağlığını tehdit eden ve potansiyel olarak insan türünün hayatta kalmasını tehlikeye atan devam eden altıncı kitlesel yok oluş olayına katkıda bulunmaktadır.